Tester pojemno艣ci akumulator贸w Li-Ion Ver. 4.6
Witam wszystkich mi艂o艣nik贸w elektroniki i kr贸tkofalowc贸w! Na warsztacie dzi艣 moje najnowsze urz膮dzenie pomiarowe: autorski tester pojemno艣ci akumulator贸w Li-Ion. Pozwala on w prosty i stosunkowo tani spos贸b okre艣li膰 rzeczywist膮 pojemno艣膰 (w mAh) i zmagazynowan膮 energi臋 (w Wh) ogniw, kt贸re mamy w szufladzie lub kt贸re podejrzewamy o "zm臋czenie" 偶yciem.
Poni偶ej opisz臋, jak to urz膮dzenie dzia艂a "od 艣rodka".
UWAGA! Urz膮dzenie przeznaczone jest dla "go艂ych" akumulator贸w kt贸re nie posiadaj膮 zabezpiecze艅 przed nadmiernym roz艂adowaniem. Po prostu takie akumulatory nie dadz膮 si臋 roz艂adowa膰 do napi臋cia 2,5 V a tym samym nie ma mo偶liwo艣ci okre艣lenia ich pe艂nej pojemno艣ci.
Zasada dzia艂ania (w pigu艂ce)
Pomiar pojemno艣ci akumulatora polega na kontrolowanym roz艂adowaniu akumulatora do ustalonego napi臋cia ko艅cowego, przy jednoczesnym ca艂kowaniu przep艂ywaj膮cego pr膮du w czasie. Proces ten symuluje zu偶ycie energii przez typowe urz膮dzenie i daje nam najbardziej miarodajny wynik.
"Serce" uk艂adu: Arduino Nano, wy艣wietlacz ST7789 i rezystor pomiarowy 10R / 10W.
Mikrokontroler: Uk艂ad jest sterowany przez popularne Arduino Nano, kt贸re odpowiada za wszystkie obliczenia, sterowanie i komunikacj臋 z u偶ytkownikiem.
Wy艣wietlacz: Interfejs u偶ytkownika to kolorowy wy艣wietlacz ST7789 o rozdzielczo艣ci 320x240 pikseli. Dzi臋ki rotacji obrazu uzyska艂em wygodny, poziomy (landscape) layout, na kt贸rym wy艣wietlam wszystkie kluczowe parametry w czasie rzeczywistym.
Kluczowe elementy obwodu pomiarowego:
Obci膮偶enie (rezystor pomiarowy): G艂贸wnym elementem roz艂adowuj膮cym jest rezystor 10惟 o mocy 10W. Ze wzgl臋du na wydzielanie si臋 sporej ilo艣ci ciep艂a podczas pracy, rezystor ten zosta艂 wyposa偶ony w dodatkowy radiator.
Klucz (tranzystor MOSFET IRLZ44N): Aby w艂膮czy膰 i wy艂膮czy膰 proces roz艂adowania, w obw贸d szeregowo z rezystorem wpi膮艂em tranzystor MOSFET, sterowany poprzez rezystor 100R z pinu Arduino. Dzia艂a on jak prze艂膮cznik elektroniczny. Dodatkowo bramka MOSFET-a jest poprzez rezystor 100 k惟 przy艂膮czona do + zasilania w celu zapobiegania przypadkowemu za艂膮czeniu obci膮偶enia do akumulatora.
Pomiar napi臋cia: Do pomiaru napi臋cia akumulatora oraz napi臋cia na rezystorze wykorzysta艂em wej艣cia analogowe A0 i A1 Arduino. Aby nie obci膮偶a膰 nadmiernie akumulatora poza czasem pomiaru, zastosowa艂em dzielniki napi臋cia z rezystorami 100 k惟. Dzi臋ki temu pob贸r pr膮du przez uk艂ad pomiarowy przed i po procesie pomiaru jest znikomy. Wej艣cia te s膮 zblokowane do masy przez kondensatory 100nF.
Przebieg pomiaru krok po kroku
Program dzia艂a w oparciu o maszyn臋 stan贸w, co oznacza, 偶e urz膮dzenie przechodzi przez kilka precyzyjnie zdefiniowanych etap贸w:
WAITING_TO_START(Oczekiwanie na Start):Urz膮dzenie jest w stanie spoczynku. Wy艣wietla napi臋cie akumulatora i sprawdza, czy mie艣ci si臋 w bezpiecznym zakresie (2.8V - 4.3V dla Li-Ion).
Aby rozpocz膮膰 pomiar pojemno艣ci akumulatora, u偶ytkownik musi wcisn膮膰 przycisk "START". Sygnalizacja d藕wi臋kowa z buzzera potwierdza komend臋.
DISCHARGING(roz艂adowanie g艂贸wne):Arduino za艂膮cza tranzystor MOSFET, zamykaj膮c obw贸d. Pr膮d p艂ynie z akumulatora przez rezystor 10惟.
Na podstawie spadku napi臋cia na rezystorze (
Res_Volt) uk艂ad na bie偶膮co oblicza:Pr膮d roz艂adowania:
I = (Bat_Volt - Res_Volt) / 10惟Pojemno艣膰:
Pojemno艣膰 (mAh) = Ca艂ka (I * dt)Energi臋:
Energia (Wh) = Ca艂ka (I * Bat_Volt * dt)
Wszystkie te warto艣ci s膮 na 偶ywo aktualizowane na wy艣wietlaczu.
Proces trwa do momentu, gdy napi臋cie akumulatora spadnie do 2.8V.
FINAL_DISCHARGE(ko艅cowe roz艂adowanie):Gdy akumulator osi膮gnie 2.8V, uruchamiany jest 60-sekundowy etap "dodatkowego" roz艂adowania do g艂臋bszego, ale bezpiecznego, napi臋cia 2.5V. Ma to na celu odzyskanie reszty energii, kt贸ra pozosta艂a w ogniwie, co nieco zwi臋ksza dok艂adno艣膰 pomiaru. Proces dodatkowego, ko艅cowego roz艂adowania trwa 60 s lub osi膮gni臋cia napi臋cia 2.5V na zaciskach akumulatora.
MEASUREMENT_DONE(pomiar zako艅czony):Roz艂adowanie zostaje ca艂kowicie zatrzymane. Na ekranie wy艣wietlane s膮 finalne wyniki: zmierzona pojemno艣膰 (mAh) i energia (Wh).
Kolejny sygna艂 d藕wi臋kowy informuje o zako艅czeniu testu.
Bezpiecze艅stwo i estetyka
Zabezpieczenia: Program ma wbudowane zabezpieczenia przed rozpocz臋ciem pomiaru przy zbyt niskim lub zbyt wysokim napi臋ciu akumulatora.
Interfejs: Ekran zosta艂 zaprojektowany tak, aby by艂 czytelny. Sta艂e elementy interfejsu (nag艂贸wki, etykiety) rysowane s膮 tylko raz przy zmianie stanu, a dynamicznie aktualizowane s膮 tylko zmieniaj膮ce si臋 warto艣ci (np. napi臋cie, pr膮d). Eliminuje to nieprzyjemne "miganie" ca艂ego ekranu.
Komunikacja: Urz膮dzenie informuje u偶ytkownika o swoim stanie za pomoc膮 buzzer'a (kr贸tkie sygna艂y d藕wi臋kowe).
Podsumowanie
Tester pojemno艣ci akumulator贸w Li-Ion to nieocenione narz臋dzie dla ka偶dego, kto pracuje z akumulatorami. Pozwala weryfikowa膰 stan posiadanych ogniw, diagnozowa膰 wadliwe ogniwa lub po prostu porz膮dkowa膰 swoj膮 "kolekcj臋" ogniw. Dzi臋ki Arduino ca艂y proces jest w pe艂ni zautomatyzowany, a kolorowy wy艣wietlacz czyni go nie tylko funkcjonalnym, ale i nowoczesnym urz膮dzeniem pomiarowym.
Uwaga dla majsterkowicz贸w: Pami臋tajcie, 偶e roz艂adowywanie akumulator贸w Li-Ion poni偶ej pewnego napi臋cia (zw艂aszcza 2.5V) mo偶e je uszkodzi膰. M贸j program zosta艂 zaprojektowany z my艣l膮 o bezpiecznym, jednorazowym te艣cie pojemno艣ci, a nie jako sta艂y system roz艂adowywania. U偶ywajcie go z rozwag膮!
AKUMULATORY Li-Ion POTRAFI膭 ZGROMADZI膯 SPORO ENERGII. NIEOSTRO呕NE OBCHODZENIE SI臉 Z NIMI MO呕E SPOWODOWA膯 PO呕AR LUB INNE NIESZCZ臉艢CIE. JE呕ELI NIE WIESZ CO ROBISZ TO ZREZYGNUJ Z BUDOWY TAKIEGO URZ膭DZENIA!
Kod programu jak zwykle udost臋pniam zainteresowanym poprzez e-mail (hf5wwl@gmail.com) ze wzgl臋du na ograniczenia bloga kt贸ry nie daje mo偶liwo艣ci umieszczenia go tutaj.
UWAGA! Zamieszczone zdj臋cia nie przedstawiaj膮 ca艂ego procesu pomiaru pojemno艣ci akumulatora. S膮 to tylko zdj臋cia pogl膮dowe kt贸re pozwalaj膮 zorientowa膰 si臋 co i jak wygl膮da :)
EDIT 23.10.2025 r.
Tester pojemno艣ci Li-Ion Ver. 4.6 - kluczowe ulepszenia
Dynamiczny Tryb Ko艅cowego Roz艂adowania - Znacz膮ce polepszenie dok艂adno艣ci pomiar贸w
Do opisanego wcze艣niej testera wprowadzi艂em kluczow膮 innowacj臋, kt贸ra znacz膮co podnosi dok艂adno艣膰 pomiar贸w:
馃攱 NOWO艢膯: Cykliczne roz艂adowanie 5s ON / 10s OFF
W fazie ko艅cowego roz艂adowania urz膮dzenie pracuje w powtarzalnych cyklach
5 sekund z w艂膮czonym obci膮偶eniem → pomiar pr膮du
10 sekund z wy艂膮czonym obci膮偶eniem → precyzyjny pomiar napi臋cia bez obci膮偶enia (V-off-load)
Warunek stopu (2.5V) sprawdzany tylko w fazie bez obci膮偶enia
馃搳 Dlaczego to wa偶ne?
Eliminuje b艂膮d pomiaru caused by rezystancj膮 wewn臋trzn膮 ogniwa
Napi臋cie bez obci膮偶enia jest prawdziwym wska藕nikiem stanu akumulatora
Wyniki s膮 znacznie bli偶sze rzeczywistej pojemno艣ci ogniwa
馃枼️ Wizualizacja na 偶ywo procesu dynamicznego obci膮偶enia
Wska藕nik
OBCIAZENIE ON(czerwony) /OBCIAZENIE OFF(zielony)Ca艂kowity czas fazy ko艅cowej: 5 minut
⚡ Pozosta艂e ulepszenia:
Skr贸cony czas prezentacji ekranu powitalnego (2s)
Dopracowane sta艂e kalibracyjne
Lepsza organizacja kodu
Doda艂em te偶 funkcj臋 ca艂kowitego od艂膮czenia akumulatora po zako艅czeniu ca艂ego procesu roz艂adowania pozostawiaj膮c na ekranie tylko wynik pomiar贸w (pojemno艣膰 + energia)
Poni偶ej kilka fotek zrobionych podczas pomiaru pojemno艣ci jakiego艣 akumulatorka o pojemno艣ci oko艂o 350 mAh. Akurat ten akumulatorek posiada uk艂ad zabezpieczaj膮cy.
Akumulator zosta艂 roz艂adowany a nast臋pnie na艂adowany. Wed艂ug 艂adowarki akumulator "przyj膮艂" 355 mAh.
Tak wygl膮da ekran miernika pojemno艣ci akumulatora podczas pracy (roz艂adowywanie g艂贸wne):
Teraz roz艂adowywanie dodatkowe (w艂膮czanie i wy艂膮czanie obci膮偶enia)
Tak wygl膮da przygotowanie do posumowania pomiar贸w i ca艂kowite od艂膮czenie akumulatora:
Jak wida膰 pojemno艣膰 akumulatorka mo偶na oceni膰 na 350 mAh.
Na koniec schemat monta偶owy miernika pojemno艣ci akumulator贸w.
.






























