Tester pojemności akumulatorów Li-Ion Ver. 4.6
Witam wszystkich miłośników elektroniki i krótkofalowców! Na warsztacie dziś moje najnowsze urządzenie pomiarowe: autorski tester pojemności akumulatorów Li-Ion. Pozwala on w prosty i stosunkowo tani sposób określić rzeczywistą pojemność (w mAh) i zmagazynowaną energię (w Wh) ogniw, które mamy w szufladzie lub które podejrzewamy o "zmęczenie" życiem.
Poniżej opiszę, jak to urządzenie działa "od środka".
Zasada działania (w pigułce)
Pomiar pojemności akumulatora polega na kontrolowanym rozładowaniu akumulatora do ustalonego napięcia końcowego, przy jednoczesnym całkowaniu przepływającego prądu w czasie. Proces ten symuluje zużycie energii przez typowe urządzenie i daje nam najbardziej miarodajny wynik.
"Serce" układu: Arduino Nano, wyświetlacz ST7789 i rezystor pomiarowy 10R / 10W.
- Mikrokontroler: Układ jest sterowany przez popularne Arduino Nano, które odpowiada za wszystkie obliczenia, sterowanie i komunikację z użytkownikiem. 
- Wyświetlacz: Interfejs użytkownika to kolorowy wyświetlacz ST7789 o rozdzielczości 320x240 pikseli. Dzięki rotacji obrazu uzyskałem wygodny, poziomy (landscape) layout, na którym wyświetlam wszystkie kluczowe parametry w czasie rzeczywistym. 
Kluczowe elementy obwodu pomiarowego:
- Obciążenie (rezystor pomiarowy): Głównym elementem rozładowującym jest rezystor 10Ω o mocy 10W. Ze względu na wydzielanie się sporej ilości ciepła podczas pracy, rezystor ten został wyposażony w dodatkowy radiator. 
- Klucz (tranzystor MOSFET IRLZ44N): Aby włączyć i wyłączyć proces rozładowania, w obwód szeregowo z rezystorem wpiąłem tranzystor MOSFET, sterowany poprzez rezystor 100R z pinu Arduino. Działa on jak przełącznik elektroniczny. Dodatkowo bramka MOSFET-a jest poprzez rezystor 100 kΩ przyłączona do + zasilania w celu zapobiegania przypadkowemu załączeniu obciążenia do akumulatora. 
- Pomiar napięcia: Do pomiaru napięcia akumulatora oraz napięcia na rezystorze wykorzystałem wejścia analogowe A0 i A1 Arduino. Aby nie obciążać nadmiernie akumulatora poza czasem pomiaru, zastosowałem dzielniki napięcia z rezystorami 100 kΩ. Dzięki temu pobór prądu przez układ pomiarowy przed i po procesie pomiaru jest znikomy. Wejścia te są zblokowane do masy przez kondensatory 100nF. 
Przebieg pomiaru krok po kroku
Program działa w oparciu o maszynę stanów, co oznacza, że urządzenie przechodzi przez kilka precyzyjnie zdefiniowanych etapów:
- WAITING_TO_START(Oczekiwanie na Start):- Urządzenie jest w stanie spoczynku. Wyświetla napięcie akumulatora i sprawdza, czy mieści się w bezpiecznym zakresie (2.8V - 4.3V dla Li-Ion). 
- Aby rozpocząć pomiar pojemności akumulatora, użytkownik musi wcisnąć przycisk "START". Sygnalizacja dźwiękowa z buzzera potwierdza komendę. 
 
 
- DISCHARGING(rozładowanie główne):- Arduino załącza tranzystor MOSFET, zamykając obwód. Prąd płynie z akumulatora przez rezystor 10Ω. 
- Na podstawie spadku napięcia na rezystorze ( - Res_Volt) układ na bieżąco oblicza:- Prąd rozładowania: - I = (Bat_Volt - Res_Volt) / 10Ω
- Pojemność: - Pojemność (mAh) = Całka (I * dt)
- Energię: - Energia (Wh) = Całka (I * Bat_Volt * dt)
 
- Wszystkie te wartości są na żywo aktualizowane na wyświetlaczu. 
- Proces trwa do momentu, gdy napięcie akumulatora spadnie do 2.8V. 
 
 
- FINAL_DISCHARGE(końcowe rozładowanie):- Gdy akumulator osiągnie 2.8V, uruchamiany jest 60-sekundowy etap "dodatkowego" rozładowania do głębszego, ale bezpiecznego, napięcia 2.5V. Ma to na celu odzyskanie reszty energii, która pozostała w ogniwie, co nieco zwiększa dokładność pomiaru. Proces dodatkowego, końcowego rozładowania trwa 60 s lub osiągnięcia napięcia 2.5V na zaciskach akumulatora. 
 
- MEASUREMENT_DONE(pomiar zakończony):- Rozładowanie zostaje całkowicie zatrzymane. Na ekranie wyświetlane są finalne wyniki: zmierzona pojemność (mAh) i energia (Wh). 
- Kolejny sygnał dźwiękowy informuje o zakończeniu testu. 
 
 
Bezpieczeństwo i estetyka
- Zabezpieczenia: Program ma wbudowane zabezpieczenia przed rozpoczęciem pomiaru przy zbyt niskim lub zbyt wysokim napięciu akumulatora. 
- Interfejs: Ekran został zaprojektowany tak, aby był czytelny. Stałe elementy interfejsu (nagłówki, etykiety) rysowane są tylko raz przy zmianie stanu, a dynamicznie aktualizowane są tylko zmieniające się wartości (np. napięcie, prąd). Eliminuje to nieprzyjemne "miganie" całego ekranu. 
- Komunikacja: Urządzenie informuje użytkownika o swoim stanie za pomocą buzzer'a (krótkie sygnały dźwiękowe). 
Podsumowanie
Tester pojemności akumulatorów Li-Ion to nieocenione narzędzie dla każdego, kto pracuje z akumulatorami. Pozwala weryfikować stan posiadanych ogniw, diagnozować wadliwe ogniwa lub po prostu porządkować swoją "kolekcję" ogniw. Dzięki Arduino cały proces jest w pełni zautomatyzowany, a kolorowy wyświetlacz czyni go nie tylko funkcjonalnym, ale i nowoczesnym urządzeniem pomiarowym.
Uwaga dla majsterkowiczów: Pamiętajcie, że rozładowywanie akumulatorów Li-Ion poniżej pewnego napięcia (zwłaszcza 2.5V) może je uszkodzić. Mój program został zaprojektowany z myślą o bezpiecznym, jednorazowym teście pojemności, a nie jako stały system rozładowywania. Używajcie go z rozwagą!
AKUMULATORY Li-Ion POTRAFIĄ ZGROMADZIĆ SPORO ENERGII. NIEOSTROŻNE OBCHODZENIE SIĘ Z NIMI MOŻE SPOWODOWAĆ POŻAR LUB INNE NIESZCZĘŚCIE. JEŻELI NIE WIESZ CO ROBISZ TO ZREZYGNUJ Z BUDOWY TAKIEGO URZĄDZENIA!
Kod programu jak zwykle udostępniam zainteresowanym poprzez e-mail (hf5wwl@gmail.com) ze względu na ograniczenia bloga który nie daje możliwości umieszczenia go tutaj.
 
UWAGA! Zamieszczone zdjęcia nie przedstawiają całego procesu pomiaru pojemności akumulatora. Są to tylko zdjęcia poglądowe które pozwalają zorientować się co i jak wygląda :)
EDIT 23.10.2025 r.
Tester pojemności Li-Ion Ver. 4.6 - kluczowe ulepszenia
Dynamiczny Tryb Końcowego Rozładowania - Znaczące polepszenie dokładności pomiarów
Do opisanego wcześniej testera wprowadziłem kluczową innowację, która znacząco podnosi dokładność pomiarów:
🔋 NOWOŚĆ: Cykliczne rozładowanie 5s ON / 10s OFF
- W fazie końcowego rozładowania urządzenie pracuje w powtarzalnych cyklach 
- 5 sekund z włączonym obciążeniem → pomiar prądu 
- 10 sekund z wyłączonym obciążeniem → precyzyjny pomiar napięcia bez obciążenia (V-off-load) 
- Warunek stopu (2.5V) sprawdzany tylko w fazie bez obciążenia 
📊 Dlaczego to ważne?
- Eliminuje błąd pomiaru caused by rezystancją wewnętrzną ogniwa 
- Napięcie bez obciążenia jest prawdziwym wskaźnikiem stanu akumulatora 
- Wyniki są znacznie bliższe rzeczywistej pojemności ogniwa 
🖥️ Wizualizacja na żywo procesu dynamicznego obciążenia
- Wskaźnik - OBCIAZENIE ON(czerwony) /- OBCIAZENIE OFF(zielony)
- Całkowity czas fazy końcowej: 5 minut 
⚡ Pozostałe ulepszenia:
- Skrócony czas prezentacji ekranu powitalnego (2s) 
- Dopracowane stałe kalibracyjne 
- Lepsza organizacja kodu - Dodałem też funkcję całkowitego odłączenia akumulatora po zakończeniu całego procesu rozładowania pozostawiając na ekranie tylko wynik pomiarów (pojemność + energia) 
Poniżej kilka fotek zrobionych podczas pomiaru pojemności jakiegoś akumulatorka o pojemności około 350 mAh. Akurat ten akumulatorek posiada układ zabezpieczający.
Akumulator został rozładowany a następnie naładowany. Według ładowarki akumulator "przyjął" 355 mAh.
Tak wygląda ekran miernika pojemności akumulatora podczas pracy (rozładowywanie główne):
Teraz rozładowywanie dodatkowe (włączanie i wyłączanie obciążenia)
Tak wygląda przygotowanie do posumowania pomiarów i całkowite odłączenie akumulatora:
Jak widać pojemność akumulatorka można ocenić na 350 mAh.
Na koniec schemat montażowy miernika pojemności akumulatorów.
.












 


















